Een Zandhommelzuidas in de Hoeksche Waard?

Een Zandhommelzuidas in de Hoeksche Waard, om de zandhommel in Nederland te laten overleven? De zandhommel is in Nederland een zeer zeldzame bijensoort (Rode Lijst: ernstig bedreigd) en een icoonsoort voor de provincie Zuid-Holland. Voor de provincie reden om in te gaan op de droom die ondergetekende namens HWzoemt tijdens de Netwerkbijeenkomst Biodiversiteit van de gemeente Hoeksche Waard op 22 februari 2022 uitsprak, namelijk het onderzoeken van een verbinding ‘een Zandhommelzuidas’ tussen de twee resterende leefgebieden van de zandhommel in Nederland, het Haringvliet en de Biesbosch. De provincie verzocht het EIS Kenniscentrum Insecten dit te onderzoeken. Linde Slikboer deed dat met verve want eind 2022 verscheen het rapport.
Bij het Zandhommelzuidas project is vooral naar de zuidrand van de Hoeksche Waard (HW) gekeken en een totale inventarisatie gedaan van alle terreinen binnen het projectgebied en is een gedragsonderzoek uitgevoerd in en rondom de Korendijkse Slikken waar de soort veel voorkomt.
Veel van de (natuur)terreinen langs de zuidoever van de HW hebben een soortgelijke biotoop als de Korendijkse Slikken en omgeving, maar zijn langgerekt en missen daarmee de kritische massa om als leefgebied voor de zandhommel te kunnen fungeren. Dit kan wel als de aangrenzende dijken, polderwegen en agrarisch gebied erbij worden betrokken en het beheer erop wordt aangepast. Het moet hierbij dus zowel uit de lengte alsook de breedte komen, wat een hele uitdaging is en alleen kan worden gerealiseerd als de verschillende natuurorganisaties, het waterschap en de agrarische wereld elkaar gaan vinden. Als je naar ‘de eisen’ van de zandhommel kijkt, dan zijn die in principe niet veeleisend, maar is het onze manier van beheren wat het probleem is. De soort foerageert door het seizoen heen op meest basale planten als gewone smeerwortel, witte dovenetel, akker-, krul- en speerdistel, vooral rode en witte klaver en nog tal van andere bloemen. Bloemsoorten die bij het huidige beheer van natuurterreinen, dijken, wegbermen, waterwegen, akkerranden, enz., nagenoeg geen kans krijgen om tot bloei te komen. Bovendien is er ook overstand van deze vegetatie ‘overhoekjes’ nodig, waar de vegetatie niet wordt gemaaid en her en der ook wordt begrensd door stuikgewas, om een leefgebied te creëren waar de soort haar nest kan onderbrengen of kan overwinteren.
De provincie Zuid-Holland heeft de ambitie om in 2030 van heel Zuid-Holland een aaneengesloten bijenlandschap te maken. De Zandhommelzuidas kan daar een uitstekende rol in spelen en wordt door de provincie op dit moment bekeken hoe hier tezamen met de genoemde partijen invulling aan te geven. Los hiervan kunnen alle partijen hier op dit moment individueel al stappen in zetten.
Het volledige rapport is te vinden bij de publicaties van het EIS: https://lnkd.in/en9vhq3U
Zandhommelzuidas. De zuidrand van de Hoeksche Waard als leefgebied voor de zandhommel. EIS 2022-22 Slikboer, L., G. Huijzers & W. Westdijk
Fantastisch dat ik hieraan mijn bijdrage mocht leveren.
Gert Huijzers