Jakobskruiskruid, nectar of gif?

Gepubliceerd door Bart Kingma op

Geel is de kleur van het giftige Jakobskruiskruid, momenteel op veel plaatsen overvloedig aanwezig en door die fel gele kleur al van ver te zien. Reden om die plekken eens te bezoeken en te zien wat voor aantrekkingskracht dit heeft op insecten. Overweldigend wat een aantallen vlinders, bijen en andere insecten die deze plant aantrekt. Werkelijk honderden graslandvlinders als Bruin en Oranje Zandoogje, Zwartsprietdikkopje, Bruin en Icarusblauwtje, maar ook tientallen Dagpauwogen, Atalanta’s en Distelvlinders. Bij de bijen waren de Steenhommels met vele honderden, misschien wel duizenden exemplaren in de meerderheid, met verder hommels uit het Aardhommel-complex (een verzamelnaam voor 4 soorten die niet zomaar kunnen worden geïdentificeerd), Gewone Koekoekshommels, maar ook wespbijen die op andere bijen parasiteren. De zweefvliegen zijn ook goed vertegenwoordigd, waarbij de Blinde Bij de overhand heeft, naast Kleine Bijvlieg, Kegelbijvlieg, Puntbijvlieg, Snorzweefvlieg, Pendelvliegen, Grote Langlijf, enz.. De rupsen van de Sint-Jacobsvlinder, een nachtvlinder, lusten het Jakobskruiskruid bijzonder graag en kan je met tientallen op de plant aantreffen. De rupsen zijn ongevoelig voor het gif wat in deze plant voorkomt. De Vlinderstichting schreef in 2011 al dat meer dan 150 soorten insecten de plant als voedselplant gebruiken. Indirect gebeurt dat ook, b.v. een Gewone Oeverlibel die een Bruin Blauwtje vangt en verorbert. De Grote Groene Sabelsprinkhaan probeert op die manier ook z’n graantje of beter gezegd zijn insect mee te pakken.

Over het Jakobskruiskruid wordt veel geschreven en gesproken, vooral omdat de plant giftig is voor o.a. runderen en paarden. Grazend in de wei vermijden de beesten het Jakobskruiskruid. Het grote gevaar is als het gedroogd in het hooi mee komt, de beesten het niet herkennen, het er niet uit kunnen filteren en dan teveel van de giftige stoffen binnen krijgen met de dood als gevolg. Door allerlei veranderingen in beheer van (natuur)gebieden, bermen, dijken, enz., verspreid het Jakobskruiskruid zich door de lucht bijzonder gemakkelijk tot grote zorg van veehouders. De plant vestigt zich het beste op matig schrale tot schrale graslandvegetaties, maar zal niet tot kiemen in dicht en bemest grasland.

Gert Huijzers

[ssba-buttons]