Knikkend nagelkruid

Hij knikt met z’n bloem. De herkomst van dat deel van de Nederlandse naam is in een oogopslag duidelijk. De wortel ruikt naar kruidnagel. Dat verklaart het tweede deel van de naam. Knikkend nagelkruid staat als zeer zeldzaam en matig afgenomen  op de rode lijst. Bijzonder wel, want hij schijnt als tuinplan onstuimig te groeien. Aan de rand van een waterpartij doet hij het goed.

Oorspronkelijk was het vooral een plant van vochtige bossen, onder andere op de Veluwe, in het noorden van Brabant, maar ook in de binnen duinrand van Zuid-Holland. In het voormalige Beekbergerwoud groeide hij overvloedig. Knikkend nagelkruid geldt als oerbosbewoner. Maar je kan hem ook elders aantreffen. Gemiddeld groeit Knikkend nagelkruid op vochtiger plekken dan Gewoon nagelkruid. Toch is er enige overlap en daar kunnen kruisingen voor komen.

Knikkend nagelkruid is een meerjarige groen blijvende plant. Insecten, vooral hommels en wilde bijen  zorgen voor bestuiving. De wortel bevat een etherische olie, die in volksgeneeskunde werd gebruikt, Als pijnstiller, voor desinfectie en om de eetlust op te wekken. Voorzichtigheid is geboden, bij grotere hoeveelheden is het niet ongevaarlijk. Plukken moet sowieso afgeraden worden vanwege de zeldzaamheid.

Joost Kievit